Mevlânâ’nın asıl adı Muhammed Celâleddin’dir Mevlânâ ve Rûmî de, kendisine sonradan verilen isimlerdendir. Efendimiz mânâsına gelen Mevlânâ ismi O’na daha pek genç iken Konya’da ders okutmaya başladığı tarihlerde verilir. Bu ismi, Şemseddin-i Tebrizî ve Sultan Veled’den itibaren Mevlânâ’yı sevenler kullanmış, âdeta adı yerine sembol olmuştur. Rûmî, Anadolulu demektir. Mevlânâ’nın, Rûmî diye tanınması, geçmiş yüzyıllarda Diyâr-ı […]
Mevlânâ’nm doğum yeri, bugünkü Afganistan’da bulunan, eski büyük Türk kültür merkezi Belh’tir. Mevlânâ’nın doğum tarihi ise (6 Rebîu’l-evvel, 604) 30 Eylül 1207’dir.
Asil bir aileye mensup olan Mevlânâ’nm annesi, Belh Emiri Rükneddin’in kızı Mümine Hatun; babaannesi, Harezmşâhlar (1157 Doğu Türk Hakanlığı) hanedanından Türk prensesi, Melîke-i Cihan Emetullah Sultan’dır. Babası, Sultânü’l-Ulemâ (Alimlerin Sultânı) unvanı ile tanınmış Muhammed Bahâeddin Veled; büyükbabası Ahmed Hatîbî oğlu Hüseyin Hatîbî’dir. Eflâki’ye göre Hüseyin Hatîbî, ilmi deniz gibi engin ve geniş olan bir âlim […]
Bahâeddin Veled, 1150’de Belh’te doğmuş, babası ve dedesinin mânevi ilimleriyle yetişmiş; ayrıca Necmeddin-i Kübrâ (? -I22i)’dan da feyz almıştır. Bahâeddin Veled bütün ilimlerde eşi olmayan, olgun mânâ sultânı idi. İlâhî hakikatler ve Rabbânî ilimlerden meydana gelen uçsuz bucaksız bir deniz gibi olan Bahâeddin Veled, Horasan diyarının, en güç fetvaları halletmede tek üstadı idi ve vakıftan […]
1. Belh’ten Göç Esasen tasavvuf ehline iyi gözle bakmayan ve bunların Harezmşah katında saygı görmelerini çekemeyen Fahreddîn-i Râzî, Bahâeddin Veled’in açıkça kendi aleyhine tavır almasına da çok içerlediğinden onu Harezmşah’a gammazladı. Bahâeddin Veled’in de gönlü Harezmşah’tan incindi ve Belh’i terk etti. Ancak araştırıcılar, Bahâeddin Veled’in Belh’ten göç etmesine sebep olarak, Moğol istilasını gösterirler. 2. Göç […]
Karaman’da bulundukları 1225 tarihinde Mevlânâ, babasının buyruğu ile, itibarlı, asil bir zat olan Semerkantlı Hoca Şerâfeddin Lâlâ’nın, huyu güzel, yüzü güzel kızı Gevher Bânû ile evlendi. Mevlânâ dünya evine girdiğinde on sekiz yaşındadır.
“Hak Teâlâ’nın Anadolu halkı hakkında büyük inayeti vardır ve Sıddîk-ı Ekber Hazretlerinin duasıyla da bu halk bütün ümmetin en merhamete lâyık olanıdır. En iyi ülke Anadolu ülkesidir; fakat bu ülkenin insanları mülk sahibi Allah’ın aşk âleminden ve derûnî zevkten çok habersizdirler. Sebeplerin hakîkî yaratıcısı Allah, hoş bir lutufta bulundu, sebepsizlik âleminden bir sebep yaratai’ak bizi […]
a. Sultânü’l-Ulemâ Şeyh Bahâeddin Veled Hazretleri Önceki bahislerde şahsiyetini belirtmeye çalıştığımız Bahâeddin Veled, Mevlânâ’nm ilk mürşididir. Yâni Mevlânâ’ya Allah yolunu öğretip, tasavvuf usulünce hakikatleri ve sırları gösteren tarikat şeyhidir. Bütün İslâm âleminde yüksek itibar ve şöhrete sahip olan Bahâeddin Veled, Selçukluların Sultânı Alâaddin Keykûbad’dan yakın alâka ve sonsuz hürmet görür. Bahâeddin Veled, 3 Mayıs 1228 […]
a. Halep’e ve Şam’a Gidişi: Mevlânâ, yüksek ilimlerde daha çok derinleşmek için, Seyyid Burhânedin’in izniyle Halep’e gitti. Halaviyye Medresesi’nde, fıkıh, tefsir ve usûl ilimlerinde üstün bir âlim olan Adîm oğlu Kemâleddin’den ders aldı. Mevlânâ, Halep’teki tahsilini bitirdikten sonra Şam’a geçti. Burada, İlmî incelemeler yapmak için dört yıl kaldı. Bu zaman zarfında Şam’daki âlimlerle tanışıp, onlarla […]
Halîfeleri; Kendisine ilham Kaynağı Olan Mutasavvıflar a. Şems-i Tebrîzî Hazretleri Bu zatın adı, Şemseddin Muhammed olup doğumu 1186’dır. Tebrizli Melekdâd oğlu Ali’nin oğlu olan Şems, tahsilini bitirdikten sonra, zamanının yegâne şeyhi olarak gördüğü Tebrizli Şeyh Ebû Bekir Sellebâf a (sele ve sepet örücüsüne) intisap etti, onun terbiye ve irşâdıyla yetişip olgunlaştı. Şems, ulaştığı manevî makama […]